12 P I L G R I M S P L A Z A voor pelgrimages naar de tuinpaden van onze Overijsselse voorvaderen
http://pelgrimspad-zwolle-oldenzaal.blogspot.com
Tuesday, October 11, 2005P I L G R I M S P L A Z A voor pelgrimages naar de tuinpaden van onze Overijsselse voorvaderen
Pelgrimeren is van alle tijden en iedereen © voor zoekers en sprokkelaars © 
http://pilgrimsplaza.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-king-1.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-ruimteplaces.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-ramiro-1.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-traplepuy.blogspot.com © http://pelgrimspad-market-garden.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-inhoud-content.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-peterspruijt.blogspot.com © http://pelgrimspad-zwolle-oldenzaal.blogspot.com © http://kustpelgrimspad.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-gedichten.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-king-index.blogspot.com © http://seculierpelgrimsgenootschap.blogspot.com © http://pilgrimsplazafotos.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-pelgrimspad.blogspot.com © http://pelgrimspad-overijssel.blogspot.com © http://pilgrimsplaza-nieuwsbrief4.blogspot.com © 17a ©P r i m e u r
Pelgrimage is van alle tijden en iedereen mag zich pelgrim noemen*. We pelgrimeren nu naar onze geboortedorpen en de tuinpaden van onze voorvaderen in Overijssel. Het pelgrimspad Overijssel (Zwolle-Oldenzaal-Ruurlo) is een reconstructie van de gelijknamige voormalige 3e Bondswandelweg uit 1916. De 1e ANWB-Wandelweg was Amsterdam-Arnhem uit 1914. Deze wandelwegen vormden de 1e generatie langeafstandswandelpaden van de modernste tijdrekening. Het Pieterpad was in de jaren '80 de 1e van de 2e generatie en zonder valse bescheidenheid mogen we het pelgrimspad Zwolle-Oldenzaal-Ruurlo de primeur van de 3e generatie noemen. En nu (voorlopig) eens niet op papier, maar eerst een virtueel en spiritueel pad dat tot u komt op dit raadselachtige internetmedium via cyberspace.
Zonder vrijwilligers lukt het niet! Onze zeer gewaardeerde vrijwilligers zijn vanuit Zwolle gevorderd tot Ommen en zij melden dat deze bijna 90-jarige route tot daar nog vrijwel geheel intact is. Einddoel van deze reconstructie is herdruk van de dan 100 jaar oude ANWB-wandelgids in 2016. Dit pelgrimspad is een van de vier nieuwe, virtuele en spirituele pelgrimspaden die Bondspelgrim-in-ruste Geert Bakker samen met zijn vrijwilligers gaat maken.
Vier nieuwe spiritueel virtuele pelgrimspaden
Die andere drie nieuwe pelgrimspaden zijn: het Rondje Nijmegen-Den Bosch van Marcel van Huystee (www.vanhuystee.nl/compostela.html), het zeer bijzondere spirituele pelgrimspad (R) Market-Garden en een dito Kustpelgrimspad. Die laatste paden besteden weinig aandacht aan de militaire kant maar des te meer aan de spirituele aspecten van wat daar in de oorlog gebeurde. Zie hun links hierboven en op onze startpagina via www.pelgrimspaden.nl.
Fascinerende voorgeschiedenis
In het voorjaar van 1935, toen ons aller Bond nog niet Koninklijk was en A.N.W.B. nog met puntjes schreef, had een algehele herziening plaats van alle Bondswandelwegen. Dat waren er toen 11: Amsterdam-Arnhem, over de Noord-Veluwe, Apeldoorn-Dieren, enz., door den Gelderschen Achterhoek, door Overijssel en Twenthe [!], Nijmegen-Plasmolen, Alkmaar, Noord-Brabant, Zuid-Limburg, Drenthe en de Noordelijke Provincies. In het vervolg werd de bewegwijzering niet meer in beide richtingen, maar alleen in heengaande richting uitgevoerd. Bovendien werd een nieuw bordje ingevoerd, zijnde een alumunium plaatje, cirkelvormig met 10 cm doorsnede en 'een rooden binnencirkel, en door den rooden cirkel een pijl met het opschrift Wandelweg. De pijl geeft de richting van de wandelroute aan.' Het ronde bordje werd niet aangebracht langs [onder meer] de Bondswandelwegen door het Gooi, waar de bekende blauwe letterbordjes het tot 1970 uithielden. Ondergetekende heeft in zijn beginjaar bij de Bond het opruimen van die laatste blauwe letterbordjes nog meegemaakt.
In het voorjaar van 1935, toen ons aller Bond nog niet Koninklijk was en A.N.W.B. nog met puntjes schreef, had een algehele herziening plaats van alle Bondswandelwegen. Dat waren er toen 11: Amsterdam-Arnhem, over de Noord-Veluwe, Apeldoorn-Dieren, enz., door den Gelderschen Achterhoek, door Overijssel en Twenthe [!], Nijmegen-Plasmolen, Alkmaar, Noord-Brabant, Zuid-Limburg, Drenthe en de Noordelijke Provincies. In het vervolg werd de bewegwijzering niet meer in beide richtingen, maar alleen in heengaande richting uitgevoerd. Bovendien werd een nieuw bordje ingevoerd, zijnde een alumunium plaatje, cirkelvormig met 10 cm doorsnede en 'een rooden binnencirkel, en door den rooden cirkel een pijl met het opschrift Wandelweg. De pijl geeft de richting van de wandelroute aan.' Het ronde bordje werd niet aangebracht langs [onder meer] de Bondswandelwegen door het Gooi, waar de bekende blauwe letterbordjes het tot 1970 uithielden. Ondergetekende heeft in zijn beginjaar bij de Bond het opruimen van die laatste blauwe letterbordjes nog meegemaakt.
Geen gemarkeerde paden, maar een virtuele route op het internet
Die opruiming markeerde het einde van de 1e generatie langeafstands-wandelpaden in Nederland. Dezer dagen viert de Stichting Wandelpaden-LAW de geboorte van de 2e generatie een kwart eeuw geleden. Schrijver dezes stond als lid van de Werkgroep Recreatieve Wandel Routes (WRWR) van broeder Remigius [waer bestu bleven?] aan de wieg van de oudste voorloper van de SLAW. Ondergetekende heeft in 1979 de voorbereidende verkenning en beschrijving gemaakt van wat nu het zuidelijke deel van het Nederlandse Pelgrimspad (LAW 7-II) is. Zo'n pad maak je niet op een achternamiddag in je eentje; daar zijn vele tientallen grondeigenaren en -beheerders, overheden uit elke bestuurslaag, professionals en vrijwilligers bij betrokken.
Rijke traditie
In het huidige Pelgrimspad 7-II zitten grote delen van die oude paden door Brabant en Limburg. Ook de gedeeltelijke samenloop met het Pieterpad werd in die beginjaren bewust gezocht om elkaars leden met elkaars eerste paden kennis te laten maken. Onze reconstructie van de Bondswandelweg door Overijssel tot steunt dus op een zeer rijke traditie! In die tijd bepaalde het dagelijks bestuur dat men aantoonbaar 3 x 60 kilometer Bondswandelpad gelopen moest hebben om voor fl 1,65 een ANWB-wandelstok met embleem te mogen aanschaffen. Het nieuwe pelgrimspad Overijssel (Zwolle-Oldenzaal-Ruurlo) wordt nu niet een gemarkeerde, maar een virtuele spirituele wandelroute op internet. Althans om mee te beginnen. Tegen de tijd van de gehoopte (maar nog niet geplande) herdruk in 2016 wordt vanzelf duidelijk of een markering er in zit. Nu speelt dat nog geen grote rol in onze hoop en verwachtingen.
Zie op uw eigen pc de Bondswandelweg Zwolle-Oldenzaal 'Voet voor Voet'
Zie (via Microsoft Internet Explorer!) op http://rtvoost.nl > Uitzending gemist? > TV-Archief > Voet voor Voet op uw eigen pc alle acht reportages in de zomer van 2005 van de voormalige Bondswandelweg van Zwolle naar Oldenzaal op TV-Oost. Geert Bakker en TV-Oost wisten niet van elkaar dat ze met die route uit 'het blauwe boekje' (de oude ANWB-wandelgids) bezig waren. Dat was zuiver toeval! De PR-afdeling van RTV-Oost meldde ons juli 2006 desgevraagd: "De uitzendingen zijn gewoon beschikbaar via uitzending gemist op onze site. U dient wel gebruik te maken van de internet explorer."
Ook op de radio is een interview bewaard
11-01-04 VPRO OVT Geschiedenis van het wandelen in het radioprogramma Onvoltooid Verleden Tijd op zondagmorgen na Vroege Vogels (http://geschiedenis.vpro.nl/programmas) in het begin van 22 minuten in het 1e uur. "In 1983 werd het Pieterpad geopend door de dames Bertje Jens en [op 5-1-4 overleden] Toos Goorhuis, de 'moeder van het moderne wandelen'. Daarna werden tientallen paden geopend, want wandelen is zeer populair in Nederland. Eeuwen geleden waren dit soort tochten veel gevaarlijker. Pelgrims op weg naar Rome, Jeruzalem en Santiago de Compostela namen een zeker risico. Later volgde ook het 'burgerlijke' wandelen: de 'grand tour' door Europa en zwerftochten door Nederland. Jos Palm spreekt met pelgrimkenner Jan van Herwaarden, historicus Willem Frijhoff en Geert Bakker, die voor de ANWB wandelpaden uitzet." ['uitzet' is nu dus VVT-gb] [* citaat uit deze interessante uitzending: Iedereen mag zich pelgrim noemen.] [OVT heeft nog meer bewaard:]
Die opruiming markeerde het einde van de 1e generatie langeafstands-wandelpaden in Nederland. Dezer dagen viert de Stichting Wandelpaden-LAW de geboorte van de 2e generatie een kwart eeuw geleden. Schrijver dezes stond als lid van de Werkgroep Recreatieve Wandel Routes (WRWR) van broeder Remigius [waer bestu bleven?] aan de wieg van de oudste voorloper van de SLAW. Ondergetekende heeft in 1979 de voorbereidende verkenning en beschrijving gemaakt van wat nu het zuidelijke deel van het Nederlandse Pelgrimspad (LAW 7-II) is. Zo'n pad maak je niet op een achternamiddag in je eentje; daar zijn vele tientallen grondeigenaren en -beheerders, overheden uit elke bestuurslaag, professionals en vrijwilligers bij betrokken.
Rijke traditieIn het huidige Pelgrimspad 7-II zitten grote delen van die oude paden door Brabant en Limburg. Ook de gedeeltelijke samenloop met het Pieterpad werd in die beginjaren bewust gezocht om elkaars leden met elkaars eerste paden kennis te laten maken. Onze reconstructie van de Bondswandelweg door Overijssel tot steunt dus op een zeer rijke traditie! In die tijd bepaalde het dagelijks bestuur dat men aantoonbaar 3 x 60 kilometer Bondswandelpad gelopen moest hebben om voor fl 1,65 een ANWB-wandelstok met embleem te mogen aanschaffen. Het nieuwe pelgrimspad Overijssel (Zwolle-Oldenzaal-Ruurlo) wordt nu niet een gemarkeerde, maar een virtuele spirituele wandelroute op internet. Althans om mee te beginnen. Tegen de tijd van de gehoopte (maar nog niet geplande) herdruk in 2016 wordt vanzelf duidelijk of een markering er in zit. Nu speelt dat nog geen grote rol in onze hoop en verwachtingen.
Zie op uw eigen pc de Bondswandelweg Zwolle-Oldenzaal 'Voet voor Voet'
Zie (via Microsoft Internet Explorer!) op http://rtvoost.nl > Uitzending gemist? > TV-Archief > Voet voor Voet op uw eigen pc alle acht reportages in de zomer van 2005 van de voormalige Bondswandelweg van Zwolle naar Oldenzaal op TV-Oost. Geert Bakker en TV-Oost wisten niet van elkaar dat ze met die route uit 'het blauwe boekje' (de oude ANWB-wandelgids) bezig waren. Dat was zuiver toeval! De PR-afdeling van RTV-Oost meldde ons juli 2006 desgevraagd: "De uitzendingen zijn gewoon beschikbaar via uitzending gemist op onze site. U dient wel gebruik te maken van de internet explorer."
Ook op de radio is een interview bewaard
11-01-04 VPRO OVT Geschiedenis van het wandelen in het radioprogramma Onvoltooid Verleden Tijd op zondagmorgen na Vroege Vogels (http://geschiedenis.vpro.nl/programmas) in het begin van 22 minuten in het 1e uur. "In 1983 werd het Pieterpad geopend door de dames Bertje Jens en [op 5-1-4 overleden] Toos Goorhuis, de 'moeder van het moderne wandelen'. Daarna werden tientallen paden geopend, want wandelen is zeer populair in Nederland. Eeuwen geleden waren dit soort tochten veel gevaarlijker. Pelgrims op weg naar Rome, Jeruzalem en Santiago de Compostela namen een zeker risico. Later volgde ook het 'burgerlijke' wandelen: de 'grand tour' door Europa en zwerftochten door Nederland. Jos Palm spreekt met pelgrimkenner Jan van Herwaarden, historicus Willem Frijhoff en Geert Bakker, die voor de ANWB wandelpaden uitzet." ['uitzet' is nu dus VVT-gb] [* citaat uit deze interessante uitzending: Iedereen mag zich pelgrim noemen.] [OVT heeft nog meer bewaard:]
Englandspiel in Lemelerveld
Zie http://geschiedenis.vpro.nl/programmas/2899536/afleveringen/12084715/items/12210300/. Het Lemelerveld speelt een rol in het Englandspiel. Daar werden in 1941 een paar marconisten gedropt die onderdoken in Oosterbeek. Huub Lauwers zond later vanuit Den Haag berichten naar Engeland; zie ook http://kustpelgrimspad.blogspot.com en http://pelgrimspad-market-garden.blogspot.com. Citaat uit de VPRO/OVT-site:
“Huub Lauwers is in 1941 bij de eerste groep mannen die door SOE opgeleid wordt tot geheim agent. 'Wij vonden het destijds een zware opleiding, maar als ik terugkijk dan denk ik: voor een opleiding tot ondergronds werk was het veel te licht, in een veel te beperkte tijd.' Omdat Lauwers via een signaalboek morse heeft geleerd en de handigheid en snelheid van een getrainde marconist heeft, wordt hij al snel uitverkoren voor de functie van marconist. Op 7 november 1941 wordt Lauwers, samen met agent Thijs Taconis, gedropt bij het Lemerlerveld. Enkele maanden voor hen zijn al twee agenten gedropt: Aart Alblas en Jo ter Laak. De zender van Alblas is al een keer door de Duitsers uitgepeild, maar hij weet te ontsnappen. Taconis en Lauwers duiken onder in Oosterbeek waar Lauwers met zenden wil beginnen. Hij kan echter geen contact krijgen met Engeland en al snel blijkt dat zijn zendapparatuur kapot is. Lauwers besluit een student uit Delft in vertrouwen te nemen, die vervolgens zijn zender repareert. Lauwers neemt zijn intrek bij kennissen in Den Haag en verzendt op 3 januari 1943 zijn eerste bericht naar Engeland.” [Op de VPRO-site staat ook een foto van Huub Lauwers die inmiddels is overleden.]
Zie http://geschiedenis.vpro.nl/programmas/2899536/afleveringen/12084715/items/12210300/. Het Lemelerveld speelt een rol in het Englandspiel. Daar werden in 1941 een paar marconisten gedropt die onderdoken in Oosterbeek. Huub Lauwers zond later vanuit Den Haag berichten naar Engeland; zie ook http://kustpelgrimspad.blogspot.com en http://pelgrimspad-market-garden.blogspot.com. Citaat uit de VPRO/OVT-site:
“Huub Lauwers is in 1941 bij de eerste groep mannen die door SOE opgeleid wordt tot geheim agent. 'Wij vonden het destijds een zware opleiding, maar als ik terugkijk dan denk ik: voor een opleiding tot ondergronds werk was het veel te licht, in een veel te beperkte tijd.' Omdat Lauwers via een signaalboek morse heeft geleerd en de handigheid en snelheid van een getrainde marconist heeft, wordt hij al snel uitverkoren voor de functie van marconist. Op 7 november 1941 wordt Lauwers, samen met agent Thijs Taconis, gedropt bij het Lemerlerveld. Enkele maanden voor hen zijn al twee agenten gedropt: Aart Alblas en Jo ter Laak. De zender van Alblas is al een keer door de Duitsers uitgepeild, maar hij weet te ontsnappen. Taconis en Lauwers duiken onder in Oosterbeek waar Lauwers met zenden wil beginnen. Hij kan echter geen contact krijgen met Engeland en al snel blijkt dat zijn zendapparatuur kapot is. Lauwers besluit een student uit Delft in vertrouwen te nemen, die vervolgens zijn zender repareert. Lauwers neemt zijn intrek bij kennissen in Den Haag en verzendt op 3 januari 1943 zijn eerste bericht naar Engeland.” [Op de VPRO-site staat ook een foto van Huub Lauwers die inmiddels is overleden.]
Laatste Nieuws
Einde herfst 2005 zijn vanuit m'n hutje op de hei goede gesprekken gevoerd ter voortzetting van de reconstructie van dit pelgrimspad van Ommen tot in het Hellendoornse, waarover zo spoedig mogelijk meer nieuws volgt. Ook over de bijna-rondwandeling aan het eind van dit pelgrimspad Overijssel is in Beuningen een eerste goed contact gelegd. Op de grootste foto van de Lemelerberg is iets rechts van het midden een lichtgroene vlek te zien. Dat is de kraal waarin 's zomers de kudde slaapt, met de lichtgroene uitloop naar het hoogste punt van de Lemelerberg. Op een andere foto staat de kooi met de schapen in de wei.
GPS-wandelroutes
Het ANWB-wandeltijdschrift Toeractief (bij de voorloper waarvan ondergetekende in 1970 als beroepswandelaar begon) en het GOBT presenteren nieuwe GPS-wandelingen. Het startpunt van de Toeractief-GPS-wandeling Oosterbeek is 51°59'25.0"N 5°49'06.1"E. Dat is het gebied van ons pelgrimspad Market-Garden. De foto links is van de aktuele GOBT-wandeling Loenermark.
Einde herfst 2005 zijn vanuit m'n hutje op de hei goede gesprekken gevoerd ter voortzetting van de reconstructie van dit pelgrimspad van Ommen tot in het Hellendoornse, waarover zo spoedig mogelijk meer nieuws volgt. Ook over de bijna-rondwandeling aan het eind van dit pelgrimspad Overijssel is in Beuningen een eerste goed contact gelegd. Op de grootste foto van de Lemelerberg is iets rechts van het midden een lichtgroene vlek te zien. Dat is de kraal waarin 's zomers de kudde slaapt, met de lichtgroene uitloop naar het hoogste punt van de Lemelerberg. Op een andere foto staat de kooi met de schapen in de wei.
GPS-wandelroutesHet ANWB-wandeltijdschrift Toeractief (bij de voorloper waarvan ondergetekende in 1970 als beroepswandelaar begon) en het GOBT presenteren nieuwe GPS-wandelingen. Het startpunt van de Toeractief-GPS-wandeling Oosterbeek is 51°59'25.0"N 5°49'06.1"E. Dat is het gebied van ons pelgrimspad Market-Garden. De foto links is van de aktuele GOBT-wandeling Loenermark.
www.groenehaltes.nl www.toeractief.nl/published/tat/leden/pagina/gpsroutes/gps-routes.nl.html - http://pelgrimspad-market-garden.blogspot.com www.toeractief.nl/published/tat/content/pagina/homepage/homepage.nl.html - http://pilgrimsplaza-google-earth-places.blogspot.com.
Erika Mannink elke zondag op Monnikenspoor
Zie http://www.gobt.nl/ voor hun persbericht over het Monnikenspoor van de gelijknamige Stichting, die bij de verdere ontwikkeling nu ook de KRO en de ANWB heeft betrokken. Het ANWB-Wandel- en Fietstijdschrift Toeractief publiceert daarover in zijn september- en volgende nummers (http://www.toeractief.nl/). Citaat uit dat GOBT-persbericht: "Verslaggeefster Erika Mannink loopt het pad met haar bordercollie Dora. Voor het KRO-programma Het Klooster maakt ze van het Monnikenspoor iedere week een 'schilderijtje van geluid'. Daarop schetst ze een beeld van de monniken als Bartholomaeus. Luister vanaf 1 oktober 22 weken naar radio 5 (747 AM én -aanrader, want stereo!- via de kabel). Iedere week van 12.45 uur tot 13 uur. Fragmenten zijn in oktober ook via http://www.toeractief.nl/ te downloaden voor MP3-spelers, zodat wandelaars onderweg bij de in de beschrijving aangegeven punten naar de reportages kunnen luisteren die op die bewuste plek zijn opgenomen." (einde citaat) Zie ook http://pelgrimspad-overijssel.blogspot.com. Stefan Horn heeft op zijn Wandelzoekpagina een mooi kort persbericht over alle beschikbare informatie gemaakt met directe links naar de inmiddels opgeslagen radio-uitzendingen. www.wandelzoekpagina.nl/monnikenspoor
Erika Mannink elke zondag op MonnikenspoorZie http://www.gobt.nl/ voor hun persbericht over het Monnikenspoor van de gelijknamige Stichting, die bij de verdere ontwikkeling nu ook de KRO en de ANWB heeft betrokken. Het ANWB-Wandel- en Fietstijdschrift Toeractief publiceert daarover in zijn september- en volgende nummers (http://www.toeractief.nl/). Citaat uit dat GOBT-persbericht: "Verslaggeefster Erika Mannink loopt het pad met haar bordercollie Dora. Voor het KRO-programma Het Klooster maakt ze van het Monnikenspoor iedere week een 'schilderijtje van geluid'. Daarop schetst ze een beeld van de monniken als Bartholomaeus. Luister vanaf 1 oktober 22 weken naar radio 5 (747 AM én -aanrader, want stereo!- via de kabel). Iedere week van 12.45 uur tot 13 uur. Fragmenten zijn in oktober ook via http://www.toeractief.nl/ te downloaden voor MP3-spelers, zodat wandelaars onderweg bij de in de beschrijving aangegeven punten naar de reportages kunnen luisteren die op die bewuste plek zijn opgenomen." (einde citaat) Zie ook http://pelgrimspad-overijssel.blogspot.com. Stefan Horn heeft op zijn Wandelzoekpagina een mooi kort persbericht over alle beschikbare informatie gemaakt met directe links naar de inmiddels opgeslagen radio-uitzendingen. www.wandelzoekpagina.nl/monnikenspoor
Voor de sprokkelaar die alles wil weten een bloemlezinkje:
http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/home.aspx - Monnikenspoor overzicht - Aflevering 1 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/01.aspx - Zondag 1 oktober 2006 - Aflevering 2 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/02.aspx - Zondag 8 oktober 2006 - Aflevering 3 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/03.aspx - Zondag 15 oktober 2006 - http://krolive51.kro.nl/wandelenadmin/route01.pdf traject 1 Oldenzaal-Tubbergen - http://krolive51.kro.nl/wandelenadmin/route02.pdf traject 2 Tubbergen-Mariënberg - http://www.wandelzoekpagina.nl/index.php?%20http://www.wandelzoekpagina.nl/monnikenspoor - Monnikenspoor: route deel 1 (rechtermuisklik + 'doel opslaan als') - Monnikenspoor: route deel 2 (rechtermuisklik + 'doel opslaan als') - Aflevering 1 (uitzending + extra MP3 download) -Aflevering 2 (uitzending + extra MP3 download) - Aflevering 3 (uitzending) -
http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/home.aspx - Monnikenspoor overzicht - Aflevering 1 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/01.aspx - Zondag 1 oktober 2006 - Aflevering 2 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/02.aspx - Zondag 8 oktober 2006 - Aflevering 3 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/03.aspx - Zondag 15 oktober 2006 - http://krolive51.kro.nl/wandelenadmin/route01.pdf traject 1 Oldenzaal-Tubbergen - http://krolive51.kro.nl/wandelenadmin/route02.pdf traject 2 Tubbergen-Mariënberg - http://www.wandelzoekpagina.nl/index.php?%20http://www.wandelzoekpagina.nl/monnikenspoor - Monnikenspoor: route deel 1 (rechtermuisklik + 'doel opslaan als') - Monnikenspoor: route deel 2 (rechtermuisklik + 'doel opslaan als') - Aflevering 1 (uitzending + extra MP3 download) -Aflevering 2 (uitzending + extra MP3 download) - Aflevering 3 (uitzending) -
Het Klooster wil van het Monnikenspoor iedere week een "schilderijtje van geluid" maken. Daarop een beeld van Norbertijner monniken die eeuwen geleden ieder jaar weer van Clarholz naar Vollenhove afreisden om de pacht te innen. Dat beeld zal soms kleurrijk en vol middeleeuwse details zijn, soms ook woest en onherbergzaam. Denk alleen al aan de uitgestrekte veengebieden rond Sibculo bij Oldenzaal. Die waren zo nu en dan door zware regenval omgetoverd in onbegaanbaar drassige moerassen, zodat de route wel verlegd moest worden. Hoe weken ze uit, welke kloosters deden ze aan en waar sliepen de monniken als ze niet in de buurt van een klooster waren? …Er zijn nogal wat historische raadselen onopgehelderd rond het Monnikenspoor.
In de loop van de uitzendingenreeks zal blijken of er steeds meer bijkomen, en/of er soms ook eentje opgelost wordt. Het is de bedoeling diep in de archieven van Zwolle en omstreken te duiken, want daar ligt een aantal eeuwenoude monnikenbrieven over de kwestie. Maar Erika Mannink put ook uit ontmoetingen met derden die ze al of niet per toeval ontmoet, langs het Spoor. Die daar wonen, wandelen of werken, en in sommige gevallen een levendige interesse voor de Middeleeuwen aan de dag leggen en er beeldend over kunnen vertellen. Zo is er de barones Sloet van de Havezate (voormalige ridderburcht) De Oldenhof nabij Vollenhove. "Op zich is de pacht innen een heel aards, bijna hebberig motief voor de lange tocht," vindt zij. "Maar we mogen aannemen dat die monniken geïnspireerd werden door een hogere orde en dat moet toch tot uiting zijn gekomen in de wijze waarop ze de hele onderneming volbrachten."
Die hogere orde, maar ook de dagelijkse leefomstandigheden van de geestelijken wil Het Klooster iedere zondagmiddag tussen 12 uur 45 en 13 uur belichten, in een kwartier radio over het Monnikenspoor. Een eilandje van geluid, over woeste vecht- en schranspartijen van ridderordes en persoonlijke zoektochten naar individuele gralen, door Monnikenspoorzoekers van nu. Het Monnikenspoor is een samenwerkingsproject van Het Klooster, KRO’s De Wandeling en Toeractief van de Anwb, waarin de route van het Monnikenspoor is te vinden.
In de loop van de uitzendingenreeks zal blijken of er steeds meer bijkomen, en/of er soms ook eentje opgelost wordt. Het is de bedoeling diep in de archieven van Zwolle en omstreken te duiken, want daar ligt een aantal eeuwenoude monnikenbrieven over de kwestie. Maar Erika Mannink put ook uit ontmoetingen met derden die ze al of niet per toeval ontmoet, langs het Spoor. Die daar wonen, wandelen of werken, en in sommige gevallen een levendige interesse voor de Middeleeuwen aan de dag leggen en er beeldend over kunnen vertellen. Zo is er de barones Sloet van de Havezate (voormalige ridderburcht) De Oldenhof nabij Vollenhove. "Op zich is de pacht innen een heel aards, bijna hebberig motief voor de lange tocht," vindt zij. "Maar we mogen aannemen dat die monniken geïnspireerd werden door een hogere orde en dat moet toch tot uiting zijn gekomen in de wijze waarop ze de hele onderneming volbrachten."
Die hogere orde, maar ook de dagelijkse leefomstandigheden van de geestelijken wil Het Klooster iedere zondagmiddag tussen 12 uur 45 en 13 uur belichten, in een kwartier radio over het Monnikenspoor. Een eilandje van geluid, over woeste vecht- en schranspartijen van ridderordes en persoonlijke zoektochten naar individuele gralen, door Monnikenspoorzoekers van nu. Het Monnikenspoor is een samenwerkingsproject van Het Klooster, KRO’s De Wandeling en Toeractief van de Anwb, waarin de route van het Monnikenspoor is te vinden.
* Aflevering 1 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/01.aspx - Zondag 1 oktober 2006
In deze eerste aflevering staat Het Klooster sluit het Spoor naadloos aan bij het thema ‘de oogst’ en de Abdij enBoerderijdag. De Duitse geestelijken uit Clarholz gingen immers oogsten in Vollenhove en omstreken. Die oogst bestond uit pacht in de vorm van boter, vis, een deel van de graanopbrengst en soms ook tinkelende dukaten. Tijdens hun reis klopten zij vaak aan bij abdijen langs de route. Dominee Datuma uit Vollenhove is een groot kenner van het gebied en de geschiedenis van deze specifieke haalpacht. Hij zet het Monnikenspoor in deze uitzending in historisch perspectief en doet dat met hoorbare hartstocht.
* Aflevering 2 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/02.aspx - Zondag 8 oktober 2006
De lange rechte gestalte van de heer Bert van der Vegt staat op de trap van station Oldenzaal op verslaggever Erika Mannink en hond Dora te wachten. Zodra ze elkaar ontmoeten gaat het gesprek over het eeuwenoude Monnikenspoor, dat de laatste tien jaar een belangrijke rol in het leven van Van der Vegt speelt. Hij is nl. voorzitter van de Stichting Monnikenspoor. Hij vertelt bedachtzaam, zijn woorden zorgvuldig afwegend, over wát hem nou zo trekt in dit historische pad. Iets meer dan enigszins gehinderd door voorbijrazende stadsbussen beginnen Van der Vegt, Mannink en Dora aan de grote tocht. Het verleden wordt hoorbaar in het Klooster van het heden, iedere week weer. En, als het even meezit, tot in februari! Het Monnikenspoor is een nieuwe wandelroute van ANWB-toeractief.
In deze eerste aflevering staat Het Klooster sluit het Spoor naadloos aan bij het thema ‘de oogst’ en de Abdij enBoerderijdag. De Duitse geestelijken uit Clarholz gingen immers oogsten in Vollenhove en omstreken. Die oogst bestond uit pacht in de vorm van boter, vis, een deel van de graanopbrengst en soms ook tinkelende dukaten. Tijdens hun reis klopten zij vaak aan bij abdijen langs de route. Dominee Datuma uit Vollenhove is een groot kenner van het gebied en de geschiedenis van deze specifieke haalpacht. Hij zet het Monnikenspoor in deze uitzending in historisch perspectief en doet dat met hoorbare hartstocht.
* Aflevering 2 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/02.aspx - Zondag 8 oktober 2006
De lange rechte gestalte van de heer Bert van der Vegt staat op de trap van station Oldenzaal op verslaggever Erika Mannink en hond Dora te wachten. Zodra ze elkaar ontmoeten gaat het gesprek over het eeuwenoude Monnikenspoor, dat de laatste tien jaar een belangrijke rol in het leven van Van der Vegt speelt. Hij is nl. voorzitter van de Stichting Monnikenspoor. Hij vertelt bedachtzaam, zijn woorden zorgvuldig afwegend, over wát hem nou zo trekt in dit historische pad. Iets meer dan enigszins gehinderd door voorbijrazende stadsbussen beginnen Van der Vegt, Mannink en Dora aan de grote tocht. Het verleden wordt hoorbaar in het Klooster van het heden, iedere week weer. En, als het even meezit, tot in februari! Het Monnikenspoor is een nieuwe wandelroute van ANWB-toeractief.
* Aflevering 3 http://wandelen.kro.nl/monnikenspoor/03.aspx - Zondag 15 oktober 2006
Hij werkt al vanaf 1969 bij de gemeente Oldenzaal, stadshistoricus Jos Oude Essink Nijhuis. Vanmiddag neemt hij Erika Mannink en border collie Dora mee langs middeleeuwse sporen in de stad. Hoewel, honden mogen haast nergens in… Behalve de Plechelmusbasiliek en een restant van het burgergasthuis, hoort u over de contouren van het oude Agnesklooster die bewaard zijn gebleven in de krochten van een winkelcentrum. Waar ooit nonnen rondliepen, parkeren nu terreinwagens. Mocht u het Monnikenspoor willen wandelen, dan is er de mogelijkheid om dit zo nu en dan met een hoofdtelefoon op te doen en iets te vernemen over de achtergrond van de plek waar u bent. Via de wandelsite van de KRO kunt u inmiddels het geluid bij het station in Oldenzaal beluisteren, en ook tekst en muziek die bij de kloosterput van Sibculo horen.
Hij werkt al vanaf 1969 bij de gemeente Oldenzaal, stadshistoricus Jos Oude Essink Nijhuis. Vanmiddag neemt hij Erika Mannink en border collie Dora mee langs middeleeuwse sporen in de stad. Hoewel, honden mogen haast nergens in… Behalve de Plechelmusbasiliek en een restant van het burgergasthuis, hoort u over de contouren van het oude Agnesklooster die bewaard zijn gebleven in de krochten van een winkelcentrum. Waar ooit nonnen rondliepen, parkeren nu terreinwagens. Mocht u het Monnikenspoor willen wandelen, dan is er de mogelijkheid om dit zo nu en dan met een hoofdtelefoon op te doen en iets te vernemen over de achtergrond van de plek waar u bent. Via de wandelsite van de KRO kunt u inmiddels het geluid bij het station in Oldenzaal beluisteren, en ook tekst en muziek die bij de kloosterput van Sibculo horen.
Uitzending Het Klooster - elke zondag tegen 12:45 uur op 747 AM (Radio5)
Nu heel Nederland vanuit de ruimte scherp in beeld
Zie http://earth.google.com/downloads.html en voor veel meer de globe rond voor u opgezochte places http://pilgrimsplaza-ruimteplaces.blogspot.com.
Nieuw wandelnetwerk Twente
Uit de Nieuwsbrief Wandelzoekpagina september 2006: Of je nu een korte wandeling wilt maken of een fikse dagtocht, binnenkort kun je in Twente flink uit de voeten. Tussen nu en 2007 wordt een flexibel, aantrekkelijk gemarkeerd wandelnetwerk in Twente gerealiseerd met een totale lengte van circa 1200 km. Met dit wandelnetwerk zijn er in Nederland nu drie wandelnetwerken uitgezet. Aan de hand van de genummerde knooppunten stippel je zelf je wandelroute uit en bepaal je zelf het aantal kilometers dat je gaat lopen. Lees meer over deze wandelnetwerken in Nederland. In België zijn ook drie wandelnetwerken uitgezet. Voor reacties: info@wandelzoekpagina.nl.
Uit de Nieuwsbrief Wandelzoekpagina september 2006: Of je nu een korte wandeling wilt maken of een fikse dagtocht, binnenkort kun je in Twente flink uit de voeten. Tussen nu en 2007 wordt een flexibel, aantrekkelijk gemarkeerd wandelnetwerk in Twente gerealiseerd met een totale lengte van circa 1200 km. Met dit wandelnetwerk zijn er in Nederland nu drie wandelnetwerken uitgezet. Aan de hand van de genummerde knooppunten stippel je zelf je wandelroute uit en bepaal je zelf het aantal kilometers dat je gaat lopen. Lees meer over deze wandelnetwerken in Nederland. In België zijn ook drie wandelnetwerken uitgezet. Voor reacties: info@wandelzoekpagina.nl.
Ganzevoet
Zie http://pilgrimsplaza-ruimteplaces.blogspot.com voor een nieuwe loot aan de stam onzer pelgrimspaden en deze keer een even vernieuwend als virtueel pad in scheervlucht rond de globe. Op die site staan naast de foto's van de Lemelerberg ook mooie plaatjes van de tuinen van
Versailles (l) en Hampton Court bij Londen (r). Die tonen een ganzevoet in de vorm van drie zichtlijnen die de blik naar het paleis richten. Bij de bebossing van de Lemelerberg is bewust of onbewust oorspronkelijk ook zo'n ganzevoet in de hei gemaakt. Die is nog wel te zien in de allereerste uitgave van het Pieterpad op een kopie van de stafkaart uit die tijd, maar de natuur heeft haar rechten hernomen en alle sporen uitgewist. Zie de ganzevoet bij de Schipborg (r)
Dikke Steen
De Dikke Steen op de Lemelerberg is eind vorig jaar door vrijwilligers van stichting 't Lemels Arfgoed en Landschap Overijssel uitgegraven, zoals # 1/2006 van Natuurlijk Overijssel van Landschap Overijssel meldt. Inmiddels nog even een lekenvraagje: wie weet waarom zo'n dikke zwerfkei -onder druk wordt immers alles vloeibaar?- op z'n tocht uit het noorden niet naar de bodem van de Oostzee is gegleden en daar is blijven liggen?
De heer Dieks Horsman, m’n contactman voor Lemele en omstreken, bezorgde me het regionale heemkundige tijdschrift De Darde Klokke (1976/1) met daarin onder meer een prachtig, historisch verhaal over De Lemeler-berg, dat ik met graagte en dank integraal aan m’n lezers doorgeef. Zoals in die tijd gebruikelijk heeft het artikel geen tussenkopjes en witregels, die tegenwoordig onontbeerlijk worden geacht om de aandacht van de lezer langer dan een paar minuten vast te houden. Dat is uit respect voor die goeie ouwe tijd zo gelaten. [begin citaat]
"De Lemelerberg
In de Provinciale bibliotheek te Zwolle vond de heer J. Lucas een interessant oud boekje over de Lemelerberg. De inhoud hiervan zullen we in dit nummer van ‘de Darde Klokke’ laten afdrukken. Het bevat veel wetenswaardigheden en veel dat weinig bekend is.
DE LEMELER BERG
en de steen op denzelven.
Wat uitzigt van dien heuvel! (dien wij bij ons te land eenen berg mogen noemen); naar den Ijsselkant over schier onafzienbaar veld en vee; naar het oosten en noorden over de daken, akkers weiden, hoog en laag geboomte van het Regge-dal. Die landstreek uit het hartje van Overijssel staat in het reisplan van den nederlander nog zelden opgeteekend, van den vreemdeling welligt nooit.
Intusschen zijn van oonzen landschapschilder Göbell, wien ik die eens als geschikt opgaf om bij zijns omtogten niet vergeten te worden, verscheidenen olieverwen en teekeningen nagebleven welke aan den berg in het verschiet, aan het riviertje, of aan de woeste belten uit de buurt herinneren.
En niets wonders, dat zelfs iemand uit Raalte geboortig nooit te voren achter veen en berg geweest was.
Deze onbewoonde en barre uitgestrektheid stremt de gemeenschap, en te eenzaam is nog de verbeterde weg die er dóórvoert. Zelfs is wel eens de opmerking gemaakt, dat de landzaat ten noordoosten dier afscheiding iets eigens scheen te hebben in lichaamsbouw en in bondige klaarheid van spreken.
Zijne taal echter en tongval verschillen weinig van die langs den midden-Ijssel. Niet onbelangrijk is op dien berg een ruwe graauwachtige steen.
Naar ik uit verhalen opmaak, zouden, als metalen bevattend, van gelijke soort en herkomst kunnen zijn de zwaarste en denkelijk meer der steenen, van de hooge Veluwe bijeengewerkt naar eene cascade op Sonsbeek bij Arnhem.
De steenen der Drentsche hunnebedden zijn, zoo ver ik ze gezien heb en er mij van voorstaat, harder en meestal meer uit de röoden. Ook met betrekking tot den Lemeler berg duidt de volksoverlevering op een aloud reuzengeslacht.
Eerst wil ik een paar nieuwere volksverhalen aanstippen, welke insgelijks karakteristiek zijn. Voor anderhalve eeuw, bij strengen winter, tegen oudjaarsavond uit Lemele regttoe over den berg naar Dalfsen opgestapt om bij haar volk te toeufelen. ’s Anderdaags opgespoord was zij verscheurd gevonden, en in de sneeuw het spoor van eenen wolf, dien de boeren ook vonden en afmaakten. Daarna heeten nog de Neeltjesplas en de Wolfskuilen. En veel later was bij eene ondergraving * van den steen eene stem gehoord die met het vergaan der wereld dreigde wanneer de steen vervoerd wierd.
Eenen reus dan, die aarde in de slip van zijnen mantel droeg, was bij het stappen der Vecht de Bestemer berg ontvallen, bij het stappen over de Regge de Lemeler berg, en vervolgens de Luttenberg. De rest niet meer dragenswaard keurende, had hij die langs Hellendoorn en verderop uitgeschud. Op verzoek van eenige vragen aan den heer van der Wijck van Archem ontving ik voor bouwstof omtrent berg en steen eene nota, die ik, liever dan ze te plunderen, zijn HWgb, verzocht den lezer te willen gunnen. Deze nota wordt hierbij afgedrukt. Vooraf vertrouw ik, den lezer geene ondienst te doen met de mededeeling van hetgeen mij de eerste aanleiding tot dezen bijdrage gaf; hetwelk ik mogt ter hand bekomen in Vermuthung und Betrachtungen über die Ausmündung des Rhein-Stroms um Weltmeere, vom Herrn General Freiherrn van der Wijck, uit een duitsch tijdschrift.
In des schrijvens aanvankelijk betoog, deels met aanhalingen gesterkt, ligt als waarschijnlijk opgesloten, dat eenmaal eene verbinding van Schotland en Skandinavië en de uitbreiding onzer kusten door de zee verzwolgen werd, terwijl Engeland nog tot lang daarna aan het vaste land bleef gehecht; dat de hooger gerezen diluviaalwateren het noorderlijk Rhijn-gebergte bespoelden (hetwelk toen echter nog niet door den stroom gekleifd was), elders rotsgevaarten verplaatsten, en onder anderen de zandhoogten vormden in Utrecht, Gelderland en Overijssel, welke alle eene strekking hebben van het noorden naar het zuiden; en dat bij het zakken des vloeds nog vele losse stukken rots met het ijs omdwaalden van welke er op heiden en velden van Noord-Duitschland en Nederland zijn achtergebleven.
Ik laat hier vertaling volgen uit eene aanteekening des schrijvers:
Sedert geruimen tijd werden deze steenklompen voor metselwerk en plaveistenen verbrijzeld, zoo dat deze gedenkteekenen van omwentelingen welke onze planeet schokten en den tegenwoordigen toestand der aarde voorafgingen, allengs verdwijnen.
Een gedeelte derzelve, in de zoogenaamde Hunnebedden in het Hanoversche, tusschen de Elve en Wezer, in Oost-Friesland, in Drenthe, door Celtische reuzenkrachten tot grafsteden zaamgeschikt, zal verschoond blijven, in zoover iedere poging om deze eerwaardige aloude overblijfselen tot andere einden te gebruiken onderdrukt wordt.
Op den Lemeler berg, provincie Overijssel, lag nog in den aanvang dezer eeuw omstreeks 300 voet boven het zeevlak een zoodanige steenklomp, die 14 schreden in den omvangs had. Veelligt is hij nog als getuige der aardparoxysmen aanwezig.”
Volgt de nota waarvan hierboven gesproken.
T.W. van Marle.
De Lemeler berg maakt het hoogste gedeelte uit van die keten van heuvelen welke zich van daar, aan de eene zijde, van Hellendoorn door Twenthe naar de Duitsche Grenzen uitstrekt, en, aan de andere, zich langs de over der Vecht aan de bergen in het Graafschap Bentheim aansluit, en daardoor die kom vormt; uit welke de Regge haren oorsprong neemt, de Vecht door de afwateringen die dezelve hier en daar doorsnijden, een gedeelte van haar voedsel ontvangt, en door wier vorming die talrijke venen ontstonden, welke thans grootendeels nog ongebruikt liggen, en slechts op kanalen en de scheppende hand der nijverhand wachten, om leven en welvaart te verbreiden in oorden, waar thans de sluikhandel het even onzeker als onzedelijk middel is, om in een gedeelte der nooddruft van den schamelen Grensbewoner te voorzien. "
Het riviertje de Regge [einde citaat - wordt vervolgd]
'GEHEIM VAN DE SMID'
bij het maken van wandelroutes
Hèt geheim van de smid voor het maken en beschrijven van wandelroutes voor een groot lekenpubliek is eenvoud: kort is mooi en maak het niet te ingewikkeld! De hoofdregel is dat het maken van wandelroutes niet moeilijk is als je er maar systeem inbrengt. Wij deden dat begin jaren '70 van de vorige eeuw als hier beschreven en dat heeft sindsdien zijn waarde bewezen.
1. Verander de regels uiterst zelden. Ga liever een tijd op de ingeslagen weg door dan telkens opnieuw veranderen. Kies dus aanleiding voor en het tijdstip van veranderen heel zorgvuldig.
2. Wandelroutes maak je als team. Begin niet voordat je deze werkwijze met je teamlid hebt afgesproken. Men mag het niemand aandoen om in z'n eentje aansprakelijk te zijn voor het verdwalen van zijn publiek. Weiger opdrachten als aan deze hoofdvoorwaarde niet is voldaan.
3. Mijd de mooiste paadjes. Hou die voor jezelf en voor een klein publiek waarbij je zelf vooroploopt. De beschrijving van de mooiste paadjes is niet bestand tegen de tijd en de seizoenen. Dus geen kruip-door-sluip-door-paadjes die onder de sneeuw onvindbaar zijn.
4. Laat wandelaars niet tellen; ook niet tot twee. Omschrijf elk pad dat men moet 'negeren' en wees niet bang voor dat woord. Wij nemen de goedkope grapjes daarover wel op de koop toe.
5. Respecteer elk verbodsbord of prikkeldraad, ook al is het nog zo verroest. Neem geen enkel risico! Wij zitten in een glazen huisje, moeten het goede voorbeeld geven en willen geen gedoe achteraf.
6. Mijd privégrond en -wegen, want daar komt alleen maar gedonder van en zoek door tot je ook de allerlaatste terrein- of wegeigenaar of -beheerder hebt gevonden. Neem geen risico's!
7. Neem geen enkel risico met veiligheid; waarschuw bij gevaarlijke situaties en roep kinderen en honden! Vraag je af of wegen ook in het paasweekend veilig over te steken zijn. Wij wijzen elke aansprakelijkheid af!
8. Omzeil schietgevaar want de waarschuwingsvlaggen kunnen zijn gestolen.
9. Honden mogen nergens loslopen, tenzij het uitdrukkelijk op borden is toegestaan.
10. Hou wandelroutes simpel; het liefst van T-kruising naar T-kruising.
11. Ontwerp wandelroutes 'linksom' en fietsroutes 'rechtsom' (rechtsom = kloksgewijs).
12. Maak de routes en de beschrijving seizoenbestendig (sneeuw; bladval; onkruid; mais).
13. Informeer vertrek- en rustpunten en spreek uit dat het wel eens druk kan worden.
14. Wek niet de indruk dat je 'ommetjes' alleen inlast om aan voldoende kilometers te komen.
15. Neem als leidraad voor kort, middellang en lange routes: 6, 12 en 18 kilometers.
16. In heuvelland tellen kilometers dubbel en is 13 kilometer voor een dag voldoende.
17. Breng een zeker ritme aan in het achterelkaar zetten (nummeren) van tekstdelen.
18. Vermijd lidwoorden en andere stoplappen (aan, bij, op) en woordherhaling: schrijf dus niet: "… naar de voorrangsweg. Daar oversteken en linksaf…", maar: "Overzijde voorrangsweg linksaf." Vermijd aanspreekvormen (u, wij, we, men, ga, loop, rechtsaf slaan, @cetera).
19. Vermijd 'linkerkant van de weg', maar duid de windrichting aan: noord-, oost-, west- of zuidkant van de weg. Bij (letterlijk) 'de mist ingaan' moeten de noordpijl op het kaartje en een kompasje helpen; neem die dus mee!
20. Zoek terreinovergangen op: bos- en heideranden, oevers, stijlranden, graften.
21. Gebruik de afgesproken vaktermen en symbolen (rechts; click erop voor een vergroting). Dus: géén T- of Y-splitsing, maar T-kruising, (schuine) kruising, driesprong, splitsing, pad links, pad naar of van links, @cetera.
In de praktijk blijkt dit soms een wat lastige vuistregel; ter verduidelijking:
De hoofdletter T staat in de tekst alléén voor een T-kruising en op de kaart voor een lokale handwijzer zonder ANWB-nummer.
De hoofdletter Y staat in de tekst en op de kaart alléén voor een handwijzer (of grote verkeerswegwijzer) met ANWB-nummer.
'SPELREGELS'
bij de reconstructie van de voormalige ANWB-Bondswandelweg # 3 uit 1916 van Zwolle naar Oldenzaal (en mogelijk later Ruurlo) tot pelgrimspad Overijssel
A. Waarom spelregels?
Om het spel goed te kunnen spelen. Want het is vooral een ‘spel’ waaraan iedereen naar verwachting veel vreugde beleeft. Het plezier en genoegen is het belangrijkste! De eerste ervaringen van het eerste koppel verkenners is buitengewoon goed en plezierig en dus heel bemoedigend! Dat wordt misschien in de Twentse stedenband nog wel een heel ander verhaal, maar dat zien we tegen die tijd wel. Daarbij is nu ook al het beoogde eindresultaat niet onbelangrijk, hoe ver dat nu ook nog aan of achter de horizon ligt. Vooral met het oog op die eindsituatie is het nu al van belang dat alle betrokkenen de spelregels onderschrijven en toepassen. Dat vraag ik allen! Alleen dán kan het voor iedereen ècht en blijvend leuk worden!
B. Waar gaat het hier en nu om?
We praten hier en nu over de reconstructie van de voormalige Bondswandelweg # 3 uit 1916 van Zwolle via Diepenheimd naar Oldenzaal in Twente in (Overijssel), cq via Diepenheim naar Ruurlo in de Achterhoek in (Gelderland). Voorlopig hebben we het alleen over Zwolle-Oldenzaal.
C. Waar gaat het uiteindelijk om?
Achter mijn horizon ligt in het jaar 2016 een herdruk van die oude gids. Ik zie het al helemaal voor me: op oblong formaat (2x zo breed als hoog) op de linkerkant in lichtbruin sepia de oude pagina's en rechts in moderne kleuren de reconstructie. Als dat boekje nu al in concept geheel klaar zou zijn, dan zouden er nu al zeker mogelijkheden zijn voor een herdruk; dat weet ik nú. Maar dat die mogelijkheden er nú wèl zijn, betekent niet dat ze er tegen die tijd óók zijn. Dat is ongewis en het ligt dus nu nog áchter mijn horizon van dit moment.
D. Nu al de spelregels vaststellen met het oog op later!
Als we er naar toe werken om te zijner tijd een meteen drukrijpe gids te hebben, dan kunnen we nu twee werkwijzen volgen:a. iedereen z'n eigen werkwijze laten kiezen en maar zien wat er van komt, ofb. nu al strakke richtlijnen hanteren om te voorkomen dat er te zijner tijd 'veel' moet worden overgedaan of 'gladgestreken', omdat anders het eindresultaat dan onverhoopt een 'allegaartje' wordt, waar van Zwolle naar Oldenzaal nog een eindverkenner en -redacteur 'overheen' moet. Zoals u begrijpt gaat mijn sterke voorkeur uit naar b. en daarin ben ik geheel unaniem!
E. Wat betekent dat?
In het kort: er zijn slechts vijf belangrijkste regels waarvan ik een ieder vraag die toe te passen:a. werken voor eigen risico; ondergetekende aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid; de opdracht is: neem in velden en wegen geen enkel risico!b. werken voor eigen rekening, dus zonder vergoeding, zoals ondergetekende ook geen budget heeft.c. omwille van de gewenste eenheid navolgen van de handleiding voor wandelroutemakers zoals verwoord in 'het geheim van de smid'.d. om dezelfde reden willen afstaan van ieders copyrights en eigendomsrecht op routes, kaarten, eventuele afbeeldingen of foto's, routebeschrijvingen en aanvullende informatie. Desgewenst kunnen er altijd afwijkende afspraken worden gemaakt.e. publicatie door ondergetekende op www.pelgrimspaden.nl. Als al deze zaken namelijk tegen het eind van het proces niet in één hand zijn, dan wordt het 'lastig' en komt er 'niks' van terecht, zo is helaas de ervaring en dat zou in ieder geval mijn plezier in dit project ook vooraf heel grondig bederven.
F. Meedoen is dus meespelen op grond van deze spelregels!
Meedoen aan deze fantastische herontdekkingsreis op het pelgrimspad naar de tuinpaden van onze vaderen houdt dus in: het accepteren van het bovenstaande. Meedoen geldt ook voor deze spelregels. Wie zich vooraf of gaandeweg bedenkt, wordt nú of dán alsnog vriendelijk verzocht niet langer mee te willen doen. Ik hoop op ieders begrip en ik reken op ieders medewerking! Alleen dán wordt het voor allen een feest om blijvend met veel plezier van te genieten!
G. Publicatie
Zolang het doel achter de horizon nog niet in zicht of bereikt is, volgt publicatie van de routetekst, -kaartje en meer informatie op www.pelgrimspaden.nl ofwel het P i l g r i m s p l a z a voor onder meer dit pelgrimspad Overijssel en wellicht in het wandelforum (maar dat moet zonder kaartje) op www.anwb.nl. Voor alle duidelijkheid: dit wordt -voor zover we nu in de toekomst kunnen zien- een virtuele route zónder markering! Het maken van zo'n paaltjespad kost namelijk maar zo een jaar of vijf of tien!
Heeft u vragen of opmerkingen?
Zie onze adressen in Comment 1.
Alle © rechten voorbehouden.
Zie http://pilgrimsplaza-ruimteplaces.blogspot.com voor een nieuwe loot aan de stam onzer pelgrimspaden en deze keer een even vernieuwend als virtueel pad in scheervlucht rond de globe. Op die site staan naast de foto's van de Lemelerberg ook mooie plaatjes van de tuinen van
Versailles (l) en Hampton Court bij Londen (r). Die tonen een ganzevoet in de vorm van drie zichtlijnen die de blik naar het paleis richten. Bij de bebossing van de Lemelerberg is bewust of onbewust oorspronkelijk ook zo'n ganzevoet in de hei gemaakt. Die is nog wel te zien in de allereerste uitgave van het Pieterpad op een kopie van de stafkaart uit die tijd, maar de natuur heeft haar rechten hernomen en alle sporen uitgewist. Zie de ganzevoet bij de Schipborg (r)Dikke Steen
De Dikke Steen op de Lemelerberg is eind vorig jaar door vrijwilligers van stichting 't Lemels Arfgoed en Landschap Overijssel uitgegraven, zoals # 1/2006 van Natuurlijk Overijssel van Landschap Overijssel meldt. Inmiddels nog even een lekenvraagje: wie weet waarom zo'n dikke zwerfkei -onder druk wordt immers alles vloeibaar?- op z'n tocht uit het noorden niet naar de bodem van de Oostzee is gegleden en daar is blijven liggen?
De heer Dieks Horsman, m’n contactman voor Lemele en omstreken, bezorgde me het regionale heemkundige tijdschrift De Darde Klokke (1976/1) met daarin onder meer een prachtig, historisch verhaal over De Lemeler-berg, dat ik met graagte en dank integraal aan m’n lezers doorgeef. Zoals in die tijd gebruikelijk heeft het artikel geen tussenkopjes en witregels, die tegenwoordig onontbeerlijk worden geacht om de aandacht van de lezer langer dan een paar minuten vast te houden. Dat is uit respect voor die goeie ouwe tijd zo gelaten. [begin citaat]
"De Lemelerberg
In de Provinciale bibliotheek te Zwolle vond de heer J. Lucas een interessant oud boekje over de Lemelerberg. De inhoud hiervan zullen we in dit nummer van ‘de Darde Klokke’ laten afdrukken. Het bevat veel wetenswaardigheden en veel dat weinig bekend is.
DE LEMELER BERG
en de steen op denzelven.
Wat uitzigt van dien heuvel! (dien wij bij ons te land eenen berg mogen noemen); naar den Ijsselkant over schier onafzienbaar veld en vee; naar het oosten en noorden over de daken, akkers weiden, hoog en laag geboomte van het Regge-dal. Die landstreek uit het hartje van Overijssel staat in het reisplan van den nederlander nog zelden opgeteekend, van den vreemdeling welligt nooit.
Intusschen zijn van oonzen landschapschilder Göbell, wien ik die eens als geschikt opgaf om bij zijns omtogten niet vergeten te worden, verscheidenen olieverwen en teekeningen nagebleven welke aan den berg in het verschiet, aan het riviertje, of aan de woeste belten uit de buurt herinneren.
En niets wonders, dat zelfs iemand uit Raalte geboortig nooit te voren achter veen en berg geweest was.
Deze onbewoonde en barre uitgestrektheid stremt de gemeenschap, en te eenzaam is nog de verbeterde weg die er dóórvoert. Zelfs is wel eens de opmerking gemaakt, dat de landzaat ten noordoosten dier afscheiding iets eigens scheen te hebben in lichaamsbouw en in bondige klaarheid van spreken.
Zijne taal echter en tongval verschillen weinig van die langs den midden-Ijssel. Niet onbelangrijk is op dien berg een ruwe graauwachtige steen.
Naar ik uit verhalen opmaak, zouden, als metalen bevattend, van gelijke soort en herkomst kunnen zijn de zwaarste en denkelijk meer der steenen, van de hooge Veluwe bijeengewerkt naar eene cascade op Sonsbeek bij Arnhem.
De steenen der Drentsche hunnebedden zijn, zoo ver ik ze gezien heb en er mij van voorstaat, harder en meestal meer uit de röoden. Ook met betrekking tot den Lemeler berg duidt de volksoverlevering op een aloud reuzengeslacht.
Eerst wil ik een paar nieuwere volksverhalen aanstippen, welke insgelijks karakteristiek zijn. Voor anderhalve eeuw, bij strengen winter, tegen oudjaarsavond uit Lemele regttoe over den berg naar Dalfsen opgestapt om bij haar volk te toeufelen. ’s Anderdaags opgespoord was zij verscheurd gevonden, en in de sneeuw het spoor van eenen wolf, dien de boeren ook vonden en afmaakten. Daarna heeten nog de Neeltjesplas en de Wolfskuilen. En veel later was bij eene ondergraving * van den steen eene stem gehoord die met het vergaan der wereld dreigde wanneer de steen vervoerd wierd.
Eenen reus dan, die aarde in de slip van zijnen mantel droeg, was bij het stappen der Vecht de Bestemer berg ontvallen, bij het stappen over de Regge de Lemeler berg, en vervolgens de Luttenberg. De rest niet meer dragenswaard keurende, had hij die langs Hellendoorn en verderop uitgeschud. Op verzoek van eenige vragen aan den heer van der Wijck van Archem ontving ik voor bouwstof omtrent berg en steen eene nota, die ik, liever dan ze te plunderen, zijn HWgb, verzocht den lezer te willen gunnen. Deze nota wordt hierbij afgedrukt. Vooraf vertrouw ik, den lezer geene ondienst te doen met de mededeeling van hetgeen mij de eerste aanleiding tot dezen bijdrage gaf; hetwelk ik mogt ter hand bekomen in Vermuthung und Betrachtungen über die Ausmündung des Rhein-Stroms um Weltmeere, vom Herrn General Freiherrn van der Wijck, uit een duitsch tijdschrift.
In des schrijvens aanvankelijk betoog, deels met aanhalingen gesterkt, ligt als waarschijnlijk opgesloten, dat eenmaal eene verbinding van Schotland en Skandinavië en de uitbreiding onzer kusten door de zee verzwolgen werd, terwijl Engeland nog tot lang daarna aan het vaste land bleef gehecht; dat de hooger gerezen diluviaalwateren het noorderlijk Rhijn-gebergte bespoelden (hetwelk toen echter nog niet door den stroom gekleifd was), elders rotsgevaarten verplaatsten, en onder anderen de zandhoogten vormden in Utrecht, Gelderland en Overijssel, welke alle eene strekking hebben van het noorden naar het zuiden; en dat bij het zakken des vloeds nog vele losse stukken rots met het ijs omdwaalden van welke er op heiden en velden van Noord-Duitschland en Nederland zijn achtergebleven.
Ik laat hier vertaling volgen uit eene aanteekening des schrijvers:
Sedert geruimen tijd werden deze steenklompen voor metselwerk en plaveistenen verbrijzeld, zoo dat deze gedenkteekenen van omwentelingen welke onze planeet schokten en den tegenwoordigen toestand der aarde voorafgingen, allengs verdwijnen.
Een gedeelte derzelve, in de zoogenaamde Hunnebedden in het Hanoversche, tusschen de Elve en Wezer, in Oost-Friesland, in Drenthe, door Celtische reuzenkrachten tot grafsteden zaamgeschikt, zal verschoond blijven, in zoover iedere poging om deze eerwaardige aloude overblijfselen tot andere einden te gebruiken onderdrukt wordt.
Op den Lemeler berg, provincie Overijssel, lag nog in den aanvang dezer eeuw omstreeks 300 voet boven het zeevlak een zoodanige steenklomp, die 14 schreden in den omvangs had. Veelligt is hij nog als getuige der aardparoxysmen aanwezig.”
Volgt de nota waarvan hierboven gesproken.
T.W. van Marle.
De Lemeler berg maakt het hoogste gedeelte uit van die keten van heuvelen welke zich van daar, aan de eene zijde, van Hellendoorn door Twenthe naar de Duitsche Grenzen uitstrekt, en, aan de andere, zich langs de over der Vecht aan de bergen in het Graafschap Bentheim aansluit, en daardoor die kom vormt; uit welke de Regge haren oorsprong neemt, de Vecht door de afwateringen die dezelve hier en daar doorsnijden, een gedeelte van haar voedsel ontvangt, en door wier vorming die talrijke venen ontstonden, welke thans grootendeels nog ongebruikt liggen, en slechts op kanalen en de scheppende hand der nijverhand wachten, om leven en welvaart te verbreiden in oorden, waar thans de sluikhandel het even onzeker als onzedelijk middel is, om in een gedeelte der nooddruft van den schamelen Grensbewoner te voorzien. "
Het riviertje de Regge [einde citaat - wordt vervolgd]
'GEHEIM VAN DE SMID'
bij het maken van wandelroutes
Hèt geheim van de smid voor het maken en beschrijven van wandelroutes voor een groot lekenpubliek is eenvoud: kort is mooi en maak het niet te ingewikkeld! De hoofdregel is dat het maken van wandelroutes niet moeilijk is als je er maar systeem inbrengt. Wij deden dat begin jaren '70 van de vorige eeuw als hier beschreven en dat heeft sindsdien zijn waarde bewezen.
1. Verander de regels uiterst zelden. Ga liever een tijd op de ingeslagen weg door dan telkens opnieuw veranderen. Kies dus aanleiding voor en het tijdstip van veranderen heel zorgvuldig.
2. Wandelroutes maak je als team. Begin niet voordat je deze werkwijze met je teamlid hebt afgesproken. Men mag het niemand aandoen om in z'n eentje aansprakelijk te zijn voor het verdwalen van zijn publiek. Weiger opdrachten als aan deze hoofdvoorwaarde niet is voldaan.
3. Mijd de mooiste paadjes. Hou die voor jezelf en voor een klein publiek waarbij je zelf vooroploopt. De beschrijving van de mooiste paadjes is niet bestand tegen de tijd en de seizoenen. Dus geen kruip-door-sluip-door-paadjes die onder de sneeuw onvindbaar zijn.
4. Laat wandelaars niet tellen; ook niet tot twee. Omschrijf elk pad dat men moet 'negeren' en wees niet bang voor dat woord. Wij nemen de goedkope grapjes daarover wel op de koop toe.
5. Respecteer elk verbodsbord of prikkeldraad, ook al is het nog zo verroest. Neem geen enkel risico! Wij zitten in een glazen huisje, moeten het goede voorbeeld geven en willen geen gedoe achteraf.
6. Mijd privégrond en -wegen, want daar komt alleen maar gedonder van en zoek door tot je ook de allerlaatste terrein- of wegeigenaar of -beheerder hebt gevonden. Neem geen risico's!
7. Neem geen enkel risico met veiligheid; waarschuw bij gevaarlijke situaties en roep kinderen en honden! Vraag je af of wegen ook in het paasweekend veilig over te steken zijn. Wij wijzen elke aansprakelijkheid af!
8. Omzeil schietgevaar want de waarschuwingsvlaggen kunnen zijn gestolen.
9. Honden mogen nergens loslopen, tenzij het uitdrukkelijk op borden is toegestaan.
10. Hou wandelroutes simpel; het liefst van T-kruising naar T-kruising.
11. Ontwerp wandelroutes 'linksom' en fietsroutes 'rechtsom' (rechtsom = kloksgewijs).
12. Maak de routes en de beschrijving seizoenbestendig (sneeuw; bladval; onkruid; mais).
13. Informeer vertrek- en rustpunten en spreek uit dat het wel eens druk kan worden.
14. Wek niet de indruk dat je 'ommetjes' alleen inlast om aan voldoende kilometers te komen.
15. Neem als leidraad voor kort, middellang en lange routes: 6, 12 en 18 kilometers.
16. In heuvelland tellen kilometers dubbel en is 13 kilometer voor een dag voldoende.
17. Breng een zeker ritme aan in het achterelkaar zetten (nummeren) van tekstdelen.
18. Vermijd lidwoorden en andere stoplappen (aan, bij, op) en woordherhaling: schrijf dus niet: "… naar de voorrangsweg. Daar oversteken en linksaf…", maar: "Overzijde voorrangsweg linksaf." Vermijd aanspreekvormen (u, wij, we, men, ga, loop, rechtsaf slaan, @cetera).
19. Vermijd 'linkerkant van de weg', maar duid de windrichting aan: noord-, oost-, west- of zuidkant van de weg. Bij (letterlijk) 'de mist ingaan' moeten de noordpijl op het kaartje en een kompasje helpen; neem die dus mee!
20. Zoek terreinovergangen op: bos- en heideranden, oevers, stijlranden, graften.
21. Gebruik de afgesproken vaktermen en symbolen (rechts; click erop voor een vergroting). Dus: géén T- of Y-splitsing, maar T-kruising, (schuine) kruising, driesprong, splitsing, pad links, pad naar of van links, @cetera.
In de praktijk blijkt dit soms een wat lastige vuistregel; ter verduidelijking:
De hoofdletter T staat in de tekst alléén voor een T-kruising en op de kaart voor een lokale handwijzer zonder ANWB-nummer.
De hoofdletter Y staat in de tekst en op de kaart alléén voor een handwijzer (of grote verkeerswegwijzer) met ANWB-nummer.
'SPELREGELS'
bij de reconstructie van de voormalige ANWB-Bondswandelweg # 3 uit 1916 van Zwolle naar Oldenzaal (en mogelijk later Ruurlo) tot pelgrimspad Overijssel
A. Waarom spelregels?
Om het spel goed te kunnen spelen. Want het is vooral een ‘spel’ waaraan iedereen naar verwachting veel vreugde beleeft. Het plezier en genoegen is het belangrijkste! De eerste ervaringen van het eerste koppel verkenners is buitengewoon goed en plezierig en dus heel bemoedigend! Dat wordt misschien in de Twentse stedenband nog wel een heel ander verhaal, maar dat zien we tegen die tijd wel. Daarbij is nu ook al het beoogde eindresultaat niet onbelangrijk, hoe ver dat nu ook nog aan of achter de horizon ligt. Vooral met het oog op die eindsituatie is het nu al van belang dat alle betrokkenen de spelregels onderschrijven en toepassen. Dat vraag ik allen! Alleen dán kan het voor iedereen ècht en blijvend leuk worden!
B. Waar gaat het hier en nu om?
We praten hier en nu over de reconstructie van de voormalige Bondswandelweg # 3 uit 1916 van Zwolle via Diepenheimd naar Oldenzaal in Twente in (Overijssel), cq via Diepenheim naar Ruurlo in de Achterhoek in (Gelderland). Voorlopig hebben we het alleen over Zwolle-Oldenzaal.
C. Waar gaat het uiteindelijk om?
Achter mijn horizon ligt in het jaar 2016 een herdruk van die oude gids. Ik zie het al helemaal voor me: op oblong formaat (2x zo breed als hoog) op de linkerkant in lichtbruin sepia de oude pagina's en rechts in moderne kleuren de reconstructie. Als dat boekje nu al in concept geheel klaar zou zijn, dan zouden er nu al zeker mogelijkheden zijn voor een herdruk; dat weet ik nú. Maar dat die mogelijkheden er nú wèl zijn, betekent niet dat ze er tegen die tijd óók zijn. Dat is ongewis en het ligt dus nu nog áchter mijn horizon van dit moment.
D. Nu al de spelregels vaststellen met het oog op later!
Als we er naar toe werken om te zijner tijd een meteen drukrijpe gids te hebben, dan kunnen we nu twee werkwijzen volgen:a. iedereen z'n eigen werkwijze laten kiezen en maar zien wat er van komt, ofb. nu al strakke richtlijnen hanteren om te voorkomen dat er te zijner tijd 'veel' moet worden overgedaan of 'gladgestreken', omdat anders het eindresultaat dan onverhoopt een 'allegaartje' wordt, waar van Zwolle naar Oldenzaal nog een eindverkenner en -redacteur 'overheen' moet. Zoals u begrijpt gaat mijn sterke voorkeur uit naar b. en daarin ben ik geheel unaniem!
E. Wat betekent dat?
In het kort: er zijn slechts vijf belangrijkste regels waarvan ik een ieder vraag die toe te passen:a. werken voor eigen risico; ondergetekende aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid; de opdracht is: neem in velden en wegen geen enkel risico!b. werken voor eigen rekening, dus zonder vergoeding, zoals ondergetekende ook geen budget heeft.c. omwille van de gewenste eenheid navolgen van de handleiding voor wandelroutemakers zoals verwoord in 'het geheim van de smid'.d. om dezelfde reden willen afstaan van ieders copyrights en eigendomsrecht op routes, kaarten, eventuele afbeeldingen of foto's, routebeschrijvingen en aanvullende informatie. Desgewenst kunnen er altijd afwijkende afspraken worden gemaakt.e. publicatie door ondergetekende op www.pelgrimspaden.nl. Als al deze zaken namelijk tegen het eind van het proces niet in één hand zijn, dan wordt het 'lastig' en komt er 'niks' van terecht, zo is helaas de ervaring en dat zou in ieder geval mijn plezier in dit project ook vooraf heel grondig bederven.
F. Meedoen is dus meespelen op grond van deze spelregels!
Meedoen aan deze fantastische herontdekkingsreis op het pelgrimspad naar de tuinpaden van onze vaderen houdt dus in: het accepteren van het bovenstaande. Meedoen geldt ook voor deze spelregels. Wie zich vooraf of gaandeweg bedenkt, wordt nú of dán alsnog vriendelijk verzocht niet langer mee te willen doen. Ik hoop op ieders begrip en ik reken op ieders medewerking! Alleen dán wordt het voor allen een feest om blijvend met veel plezier van te genieten!
G. Publicatie
Zolang het doel achter de horizon nog niet in zicht of bereikt is, volgt publicatie van de routetekst, -kaartje en meer informatie op www.pelgrimspaden.nl ofwel het P i l g r i m s p l a z a voor onder meer dit pelgrimspad Overijssel en wellicht in het wandelforum (maar dat moet zonder kaartje) op www.anwb.nl. Voor alle duidelijkheid: dit wordt -voor zover we nu in de toekomst kunnen zien- een virtuele route zónder markering! Het maken van zo'n paaltjespad kost namelijk maar zo een jaar of vijf of tien!
Heeft u vragen of opmerkingen?
Zie onze adressen in Comment 1.
Alle © rechten voorbehouden.
posted by pelgrim Geert at 4:46 PM
1 comments
